ប្រជាពលរដ្ឋសំណើរសុំសម្តេចតេជោ មេត្តាឲ្យមានពេទ្យចត្តាឡីស័កនៅតាមច្រកព្រំដែនឡើងវិញ ដើម្បី សុវត្ថិភាព សុខភាពប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា
ភ្នំពេញ ៖ ក្រោយក្រសួងសុខាភិបាល បានសម្រេចដកក្រុមគ្រូពេទ្យចត្តាឡីស័ក (គ្រូពេទ្យពិនិត្យ និងព្យាបាលជំងឺនៅច្រកព្រំដែន) ធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋសំណូមពរសូមឲ្យឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល ព្រមទាំងប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ដាក់បន្តឲ្យមានក្រុមគ្រូពេទ្យចត្តាឡីស័ក នៅបន្តទៀត ដើម្បីសុវត្ថិភាព សុខភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
កន្លងមកនៅតាមច្រកព្រំដែននាៗៗ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្រុមគ្រូពេទ្យចត្តាឡីស័ក បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការត្រួតពិនិត្យសុខភាពជនអន្តោប្រវេសន៍ ភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិ ដែលបានចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ក្នុងការទប់ស្កាត់ជំងឺផ្សេងៗ ជាពិសេសជំងឺឆ្លង ដែលបានហូរចូលពីខាងក្រៅប្រទេសតាមរយៈភ្ញៀវអន្តរជាតិចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បច្ចុប្បន្នជំងឺមួយចំនួនមានផលប៉ះពាល់ខ្លាំងបំផុតមានដូចជា ៖ ជំងឺផ្តាសាយជ្រូក, ជំងឺផ្តាសាយបក្សី, ជំងឺអេប៊ុលឡា, និងជំងឺប៉េសជ្រូកអាព្រិក… ដែលកំពុងមានការជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងមកតំបន់ភាគអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ប្រសិនបើអ្នកធ្វើដំណើរមានជំងឺទាំងនេះ ក្រុមគ្រូពេទ្យចត្តាឡីស័កក៏មានជំនាញក្នុងការព្យាបាល និងទប់ស្កាត់ជំងឺនេះផងដែរ។
កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩ ក្នុងឳកាសជួបជុំអ្នកសារព័ត៌មានទូទាំងប្រទេស ដើម្បីពិសារអាហារសាមគ្គីជាមួយប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា ក្នុងនោះសម្តេចបានមានប្រសាសន៍លើកឡើងឲ្យដកមន្ត្រីជំនាញ (កាំកុងត្រូល) ចេញពីច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តរជាតិនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។ ដូច្នេះក្រោយការមានប្រសាសន៍របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី មន្ត្រីតាមខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន ត្រូវធ្វើតាមអនុក្រឹត្យ ដែលចុះហត្ថលេខាផ្ទាល់ដោយសម្តេចតេជោ នឹងមិនត្រូវប្រចាំការបន្តទៀតនោះទេ។ ចំពោះមូលហេតុនៃការដកមន្ត្រីជំនាញ (កាំកុងត្រូល) ព្រោះកន្លងមកផ្នែកនេះមានផលប៉ះពាល់ចំពោះផ្នែកធុរកិច្ចខ្លាំងបំផុត ដែលតម្រូវឲ្យមានការសម្រេចដកជាបន្ទាន់របស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។
ស្រាប់តែនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩ ដែលអនុក្រឹត្យរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីមិនទាន់បានចេញផង បែជាមានការដកក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញចត្តាឡីស័ក ចេញពីតាមព្រំដែនផ្សេងៗក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទាំងផ្នែកជើងគោក និងផ្នែកលើទឹក។ រហូតដល់ថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៩ ទើបអនុក្រឹត្យរបស់សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានចេញ ដើម្បីកែសម្រួលស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចត្រួតពិនិត្យទំនិញនាំចេញ-នាំចូល សម្រួលពាណិជ្ជកម្ម និងពង្រឹងភាពប្រកួតប្រជែងកម្ពុជា។ ក្នុងការចេញអនុក្រឹត្យខាងលើនេះ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានធ្វើការសម្រេច និងចេញជាបទប្បញ្ញត្តិដូចខាងក្រោមនេះ៖
មាត្រា១៖ ត្រូវបានបញ្ចប់តួនាទី និងភារកិច្ចត្រួតពិនិត្យទំនិញនាំចេញ-នាំចូល របស់អគ្គនាយកដ្ឋានកម្ពុជាត្រួតពិនិត្យទំនិញនីហរ័ណ អាហរ័ណ និងបង្ក្រាបការក្លែងបន្លំ (កាំកុងត្រូល) នៃក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ពីច្រកទ្វារអន្តរជាតិ ច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តរជាតិ ច្រកទ្វារព្រំដែនទ្វេភាគី ច្រកទ្វារតំបន់ព្រំដែន ច្រកទ្វារកំពង់ផែសមុទ្រ តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ទីកន្លែងសន្និធិគយបណ្តោះអាសន្ន និងទីកន្លែងត្រួតពិនិត្យទំនិញនាំចេញ-នាំចូលផ្សេងទៀត នៅទូទាំងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
មាត្រា២៖ អគ្គនាយករដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជានៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ គឺជាស្ថាប័នតែមួយគត់មានសមត្ថកិច្ចក្នុងការត្រួតពិនិត្យទំនិញនាំចេញ-នាំចូល នៅច្រកទ្វារអន្តរជាតិ ច្រកទ្វារព្រំដែនអន្តរជាតិ ច្រកទ្វារព្រំដែនទ្វេភាគី ច្រកទ្វារតំបន់ព្រំដែន និងច្រកទ្វារកំពង់ផែសមុទ្រ តំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ទីន្លែងសន្និធិគយបណ្តោះអាសន្ន និងទីកន្លែងត្រួតពិនិត្យទំនិញនាំចេញ-នាំចូលផ្សេងទៀត។
ក្នុងករណីចាំដែលត្រូវការជំនាញឯកទេសជាក់លាក់ក្នុងការត្រួតពិនិត្យ ស្របតាមគោលការណ៍គ្រប់គ្រងហានិភ័យ អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា អាចស្នើសុំកិច្ចសហការពីស្ថាប័នឯកទេសផ្សេងទៀត ក្នុងការត្រួតពិនិត្យទំនិញនាំចេញ-នាំចូល ស្របតាមការកំណត់នៃលិខិតបទដ្ឋានជាធរមាន។
មាត្រា៣៖ បទប្បញ្ញត្តិទាំងឡាយណា ដែលផ្ទុយនឹងអនុក្រឹត្យនេះ ត្រូវទុកជានិរាករណ៍។
មាត្រា៤៖ រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងរដ្ឋមន្ត្រីគ្រប់ក្រសួង និងជាប្រធានគ្រប់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវទទួលបន្ទុកអនុវត្តអនុក្រឹត្យនេះ តាមភារកិច្ចរៀងៗខ្លួន ចាប់ពីថ្ងៃទី០១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩។
ក្នុងអនុក្រឹត្យខាងលើនេះ ហាក់ដូចជាមិនមានការពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងក្រុមគ្រូពេទ្យចត្តាឡីស័កនោះទេ ប៉ុន្តែក្រសួងសុខាភិបាល បានធ្វើការដកចេញពីខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែននានា ដែលមានពាក់ព័ន្ធជាមួយធុរកិច្ច តាមពិតពេទ្យចត្តាឡីស័ក មិនមានផលប៉ះពាល់ជាមួយធុរកិច្ចទាល់តែសោះ។ ចំពោះការដកពេទ្យចត្តាឡីស័កចេញ ធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានការព្រួយបារម្មជាខ្លាំងចំពោះបញ្ហាសុខភាព ប្រសិនបើមានអ្នកជំងឺឆ្លងពីខាងក្រៅប្រទេសមានច្រើននោះ បញ្ហាជំងឺនឹងរីករាលដាលមកដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរជាច្រើននាក់ផងដែរ។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើមានក្រុមគ្រូពេទ្យជំនាញ (ចត្តាឡីស័ក) ទាំងនេះ ជំងឺឆ្លងទាំងឡាយនឹងមិនអាចមានក្នុងប្រទេសបានទេ ដោយសារពួកគាត់មានជំនាញពិតប្រាកដក្នុងការទប់ស្កាត់ជំងឺឆ្លងពីខាងក្រៅប្រទេស ទាំងព្យាបាល និងការបង្ការជំងឺ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ជំងឺឆ្លងទាំងឡាយហាក់ដូចជាមិនទាន់បានឆ្លងមកដល់ប្រទេសកម្ពុជានោះទេ ចឹងមិនទាន់មានហានិភ័យខ្ពស់ទេ ប៉ុន្តែប្រសិនបើបានឆ្លងចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជាហើយ ប្រាកដជាមានការលំបាកខ្លាំងណាស់ក្នុងទប់ស្កាត់បញ្ហាទាំងនោះ ព្រោះប្រទេសមួយចំនួនលើពិភពលោកបានកើតមានបញ្ហានេះរួចទៅហើយ ដូច្នេះមានតែវិធីក្នុងការដាក់ពេទ្យជំនាញទេ ទើបមានការប្រសើរឡើងថែមទៀត។ នៅគ្រប់ប្រទេសតាមច្រកព្រំដែនតែងតែមានការដាក់ក្រុមគ្រូពេទ្យចត្តាឡីស័ក គោលបំណងក្នុងការទប់ស្កាត់ជំងឺឆ្លងទាំងនេះ (ផ្តាសាយបក្សី, អេប៊ុលឡា, ផ្តាយជ្រូក…) ដើម្បីកុំឲ្យមានជំងឺទាំងនេះចូលក្នុងប្រទេស តែថ្មីៗនេះកម្ពុជាយើង ត្រូវបានពឹងផ្អែកលើភាគីប្រទេសជិតខាងទាំងស្រុងតែម្តង (ខ្វះពេទ្យចត្តាឡីស័ក)។
ទាក់ទិនជាមួយការដកក្រុមគ្រូពេទ្យចត្តាឡីស័កនេះផងដែរ ក្រុមការងារសារព័ត៌មាន មិនទាន់ទទួលបានការស្រាយបំភ្លឺពីសំណាក់ឯកឧត្តមវេជ្ជបណ្ឌិត ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាលនៅឡើយទេ។
ជាសំណូមពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋសូមធ្វើការសំណូមពរដល់ឯកឧត្តមវេជ្ជបណ្ឌិត ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល និងសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សូមមេត្តាពិនិត្យ និងដោះស្រាយបញ្ហានេះសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋផង កុំឲ្យមានជំងឺណាមួយ ដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ការពារប្រសើជាងព្យាបាល៕