ជូកឺលៀង ៖ ធ្វើ​ជាម្ចាស់ដែលល្អ​ស្រឡាញ់ដល់រាស្ត្រ មិន​មែន​ធ្វើ​ម្ចាស់​ដើម្បី​ជាប្រយោជន៍ខ្លួន​នឹងធ្វើជាបន្ទុករាស្ត្រទេ

ជាធម្មតា ក្នុងនាមជាមេដឹកនាំល្អមួយរូប គប្បីត្រូវមានមានចិត្តមេត្តធម៌ និងចេះស្រឡាញ់ដល់ប្រជារាស្ត្រ​របស់ខ្លួនខានមិនបានឡើយ។ ចំពោះការស្រឡាញ់ទៀតសោធ ក៏មិនមែនជាកំហុសរបស់អ្នកដឹកនាំនោះដែរ តែគប្បីយល់ច្បាស់អំពីស្ថានការណ៍ កុំធ្វើជាបន្ទុកសម្រាប់ពួកគេវិញ។

ជូកឺលៀង ពោលថា «ម្ចាស់ល្អស្រឡាញ់ដល់រាស្ត្រ តែមិនមែនយករាស្ត្រ​ធ្វេីជាបន្ទុកនៃនគរទេ»។ លាវប៉ី ដោយសារតែស្រឡាញ់រាស្ត្រ ក៏យករាស្ត្រទៅជាមួយរាប់ម៉ឺននាក់ ខ្វះស្បៀង ដំណើរក៏យឺតយ៉ាវ រហូតនាំឱ្យបាត់​បង់ប្រពន្ធ និងស្ទើរស្លាប់មេទ័ព ចាវជីងឡុង ថែមទៀត។

ទាំងនេះ គឺជាបន្ទុកធំ។ ប៉ុន្តែ លាវប៉ី និយាយត្រូវ «ក្នុងពេលជួបគ្រោះថ្នាក់ មនុស្សយើងគ្រប់គ្នាប្រាកដជារត់ទៅរកឪពុកម្ដាយ​ ឬក្រុមគ្រួសារដើម្បីជួយពួកគេ។ ពេលនេះរាស្ត្ររត់តាមយើង មានន័យថាពួកគេបានចាត់ទុកយើងជាឪពុកម្តាយរបស់គេហើយ បើយើងរត់កូនខ្លួន​ឯង តើមានគុណធម៌មកពីណា?»។

ចំពោះការគិតរបស់ពួកគេទាំងពីរនាក់ មានផ្លូវផ្សេងពីគ្នា យុទ្ធសាស្ត្រ​ផ្សេងគ្នា តែគោលដៅមាន​យតែម្យ៉ាង ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យរាស្ត្រ​មាន​សេចក្តីសុខ និងមានសុវត្ថិភាពប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែបើយើងមានគុណធម៌ពេក ខុសកាលៈទេសៈ គឺជាបន្ទុកដល់រាស្ត្រទៅវិញទេ។ មានន័យថា បើយើងមិនអាចជួយដល់អ្នកលង់ទឹកបានទេ យើងក៏ស្លាប់ជាមួយអ្នកលង់ទឹកជាមួយគ្នា។ សម្រាប់វិធីដែលល្អ គឺយើងត្រូវរកអ្នកដែលចេះហែលទឹក ឬអ្នកដែលអាចជួយដល់គេបាន ពុំមែនចូលជួយទាំងមិនដឹងខ្យល់នោះទេ៕